Zielona Góra jest miastem zabytkowym, z racji niewielkich zniszczeń wojennych pozostała tutaj cała przedwojenna zabudowa miejska. Szczególne walory estetyczne posiada Stare Miasto oraz przedwojenne wille wzdłuż alei Niepodległości, reprezentacyjnego traktu miejskiego. Znajduje się tu też wiele budynków o unikalnej architekturze – dzieła berlińskich architektów, jak np. teatr zaprojektowany przez Oskara Kaufmanna. Oprócz pięknych niewielkich kamienic w najstarszej części miasta, jest tu też wiele budynków postindustrialnych dostosowanych do nowych funkcji, np. lofty w okolicach ulicy Fabrycznej czy część budynków Fabryki Wełny zaadaptowane na centrum handlowe. Centrum miasta jest obecnie rewitalizowane.

Kultura w Zielonej Górze to przede wszystkim Winobranie na początku września – duża impreza plenerowa, podczas której centrum miasta zapełnia się mieszkańcami i turystami. Ponadto w mieście działa 5 muzeów i galerii sztuki, filharmonia, teatr, kina oraz kilkanaście klubów muzycznych. W mieście odbywa się kilka festiwali muzycznych i kulturalnych. m.in. Dni Kultury Żydowskiej, Festiwal Folkloru, Festiwal Kabaretu, Festiwal Filmowy KinoPozaKinem Filmowa Góra, Festiwal Rock Nocą, Róże Jazz Festiwal i Quest Europe. Przy Al. Niepodległości znajduje się Galeria BWA, w której odbywają się wystawy sztuki współczesnej, koncerty i spotkania dyskusyjne. Srodowisko malarskie skupia się wokół Okręgu Zielonogórskiego Związek Polskich Artystów Plastyków. Aktywnym miejscem na kulturalnej mapie miasta są też 4 Róże dla Lucienne, w których odbywają się m.in. koncerty, pokazy filmowe, spektakle teatralne i kabaretowe.

Na terenie miasta znajduje się Ogród Botaniczny w Zielonej Górze odbudowany w 2007 roku po blisko 60 latach oraz Palmiarnia mieszcząca niewielką kolekcję roślin egzotycznych (ok. 200 taksonów). Przed laty działało również ZOO. Ogród jest podzielony na tzw. strefy roślinne, w których można podziwiać okazy z różnych kontynentów, ale też charakterystyczne dla tutejszego regionu oraz rośliny użytkowe, np. lebiodka majeranek czy tymianek.