Częstochowa jest miastem powstałym w średniowieczu. Na przestrzeni wieków w mieście zostały zbudowane liczne budowle mające charakter zabytków i atrakcji turystycznych. Do najważniejszych częstochowskich zabytyków należą głównie zabytkowe kamienice oraz sam układ urbanistyczny historycznego centrum. Jednym z ciekawszych miejsc jest ulica 7 Kamienic, położona w bezpośrednim sąsiedztwie Jasnej Góry. Ma około 600 metrów długości i otacza wzgórze jasnogórskie od strony południowej. Nazwa ulicy pochodzi od siedmiu domów zbudowanych przy ulicy na początku XIX wieku. Od strony północnej ulica graniczy z Parkiem Stanisława Staszica. Przy ulicy znajduje się wyremontowana Zagroda Włościańska, dawny pawilon Wystawy Przemysłu i Rolnictwa z 1909 roku. Wzniesiona została w latach 1908-1909, jako wzorcowa zagroda włościańska według projektu Zdzisława Kalinowskiego i Czesława Przybylskiego.

Inną atrakcją miasta jest bez wątpienia Stary Rynek. Plac ten od czasów średniowiecza pełnił funkcję rynku Starej Częstochowy. Zbudowano tutaj prawdopodobnie stary ratusz miejski. Zabudowania rynku zostały spalone podczas szwedzkiego potopu.
Przy Rynku zachowały się kamienice wschodniej i północnej pierzei. W okresie od XV wieku do 1812 roku stał tu ratusz, zniszczony wskutek pożaru. W karczmie przy Starym Rynku, według opowieści, nocował Napoleon Bonaparte, idący ze swoimi wojskami na Moskwę.

Największym i najczęściej odwiedzanym z częstochowskich zabytków jest zespół klasztorny na Jasnej Górze, a turystyka związana z klasztorem to głównie ruch pielgrzymkowy.