Układ historyczny Starego Miasta w ciągu ostatnich 50 lat uległ znacznemu przekształceniu ze względu na niemal całkowite jego zniszczenie w wyniku działań II wojny światowej oraz w sposób jego odbudowy w latach 60. XX wieku, który zignorował średniowieczną strukturę działek i dokonał zmian w układzie ulic. Zachowany został jedynie zewnętrzny, historyczny obrys Starego Miasta z fragmentami murów obronnych oraz czytelność większości ulic. Natomiast charakter nowej zabudowy, w większości mieszkaniowej wprowadzonej w jego obszar nie nawiązał do historycznych wartości. Dużą wartość historyczną ma jednak kompleks Nowego Miasta, w większości kamienic z przełomu XIX i XX wieku, którego układ wpisany został do rejestru zabytków.
W Gorzowie Wielkopolskim znajduje się kilka pięknych świątyń, między innymi Kościół Niepokalanego Poczęcia Najświętszej Maryi Panny. Świątynia zoostała zbudowana w 1895 roku w ciągu zabudowy mieszkalnej ulicy Mieszka I, jako kaplica dla landsberskich katolików. Elewacja frontowa kaplicy uzyskała formy dostosowane do charakteru zabudowy mieszkalnej ulicy. Została zbudowana w stylu neogotyckim. Wnętrze świątyni posiada jedną przestrzeń z płytką blendą o ostrych łukach na ścianie zachodniej. Wyposażenie powojenne, oprócz neogotyckiej empory organowej, której część główna ozdobiona jest blendami o ostrych łukach, pomalowana na barwę niebieską i białą. Dekoracyjnymi elementami z czasów budowy świątyni są także wsporniki sufitu z ażurowym motywem czterech liści.
Jeszcze okazalsza jest Katedra Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny. Gorzowska katedra jest budowlą gotycką, jednak można odnaleźć w niej elementy poprzedniego stylu architektonicznego - romanizmu. Styl romański ujawnia się przede wszystkim w rozplanowaniu świątyni oraz w elementach budowy z granitowych ciosów. Zbudowana jest z palonej cegły, jako budowla halowa posiadająca trzy nawy.
Pierwotny kształt kościoła zmienił się w nieznaczny sposób. W XV w. dobudowano prezbiterium, w XVII w. hełm na wieży południowej w barokowym stylu, zaś w późniejszych latach dwie gotyckie kaplice. Bardziej znaczące zmiany w strukturze gorzowskiej katedry miały miejsce w jej wnętrzu. Pierwotnie liczba ołtarzy w świątyni wynosiła siedemnaście. Ruchy obrazoburcze w czasie reformacji doprowadziły do likwidacji szesnastu z nich. Z czasów średniowiecznych pozostały zaledwie nieliczne rzeźby. Od końca XVI w. była świątynią luterańską, a jej wnętrze uległo znacznej transformacji. W latach 1953-1956 ponownie dostosowana do potrzeb wiary katolickiej.
źródło: wikipedia.pl